GezondVeluwe
EISON: een onderzoek naar toezicht op netwerken
15 april 2024
GezondVeluwe neemt deel aan een onderzoek naar toezicht op netwerksamenwerking, genaamd het EISON. Het gaat om toezicht als onderdeel van de ‘governance’, wat momenteel een actueel onderwerp is in het licht van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het daaruit voortvloeiende Regioplan.
Over EISON
Het onderzoek EISON loopt van 2023 tot en met 2026. Wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit Tilburg gaan samen met GezondVeluwe op zoek naar vernieuwende vormen van toezicht, passend bij de netwerksamenwerkingen van GezondVeluwe. Vorig jaar is door de onderzoekers in kaart gebracht hoe GezondVeluwe georganiseerd is en op welke wijze er wordt samengewerkt en er besluiten worden genomen. Dit jaar staat in het teken van ‘toezicht op het netwerk’ door middel van de inzet van focusgroepen. En heeft als doel zogenaamde toezichtarrangementen te ontwikkelen.
Vormen van bestaand toezicht
Omdat GezondVeluwe onderdeel uitmaakt van een groter landelijk onderzoek naar toezicht op verschillende soorten netwerken zijn er al verschillende vormen van bestaand toezicht opgehaald. Dit zijn:
1. Toezicht door en/of laten aansluiten op de gemeenschap ;‘commons’ benutten als toezicht, op een manier die passend is een bepaalde specifieke situatie, dus maatwerk volgens bepaalde (nog te vinden) principes. Voorbeeld: dorp Austerlitz, waar de gemeenschap is opgestaan om zelf weer de hoeder te worden van meer leefbare buurten (waarin o.a. zelf zorggedragen wordt voor de zorg van senioren).
2. Maatschappelijk toezicht; Bijvoorbeeld door een raad van burgers die toezicht houdt op integraliteit en voortgang van maatschappelijke opgave.
3. Gezamenlijk toezicht; Samenwerken tussen interne toezichthouders van netwerkpartijen, samenwerken van externe toezichthouders (inspecties) bij netwerken
4. Afstemmend toezicht; De toezichthouder (RvT) van het samenwerkingsverband overlegt met de toezichthouders (RvT’s) van de netwerkpartners (bijv Samenwerkingsverband Passend Onderwijs).
5. Evaluatief toezicht (bijvoorbeeld via netwerkvisitatie): In dit arrangement gaat het om het organiseren van een niet vrijblijvende externe blik op het netwerk (bijvoorbeeld via evaluatie of visitatie).
6. Intercollegiaal toezicht; Collega’s die bij de uitvoering zijn betrokken houden elkaar scherp. Waar nodig kan de problematiek binnen de organisatie worden opgeschaald.
7. Getrapt toezicht; besturen van de netwerkpartners informeren hun raden van toezicht over het netwerk (huidige situatie GezondVeluwe)
8. Geen toezicht; Alleen bij incidenten optreden
De te kiezen vorm is afhankelijk van het doel wat we met toezicht nastreven; oordelen, agenderen, ontwikkelen, veranderen.
Eerdere artikelen over EISON
In juli en in januari 2023 hebben we ook geschreven over de start en de fases van het onderzoek EISON en over de behoeftes naar dat onderzoek binnen GezondVeluwe. Wil je die artikelen nog eens lezen? Dat kan natuurlijk. We hebben ze in de links hieronder voor je neergezet.